Leest u de argumenten en de overwegingen van de jury in het juryrapport.

DE PRIJSWINNAARS
De EERSTE PRIJS kent de jury toe aan de inzending PIER 11.
[Daniëlle Huls en Lovisa Rottier, architecten uit Amsterdam]
Rond Grevelingendam en Philipsdam wordt in dit idee een nieuw gebruik gemaakt van de bestaande infrastructuur van dammen en dijken. Pieren met lichte knikken steken het water in en bieden plaats aan opmerkelijke, speels gevormde woonblokken.
?De pieren belichamen door hun zelfvoorzienende opzet de symbiose tussen natuur en wonen,? aldus de toelichting van de inzender.
De jury treft in dit ontwerp een mooi samengaan van het gebruik van water om te wonen, en het verrijken van het Zeeuwse land met vernieuwende bouw. Tegelijk laat dit ontwerp het bestaande Zeeuwse landschap onaangetast.
Het ziet er fraai uit, is het algemene oordeel. Wel leeft in de jury enige reserve over het in het algemeen overdadig gebruiken van wat de Deltawerken allemaal aan Zeeland hebben toegevoegd. Het zou niet gepast zijn van elke dam een pretpark te maken, zo waarschuwt de jury.
Maar het ontwerp van Pier 11 toont aan dat je ook op een goede manier wat aan de infrastructuur kunt toevoegen. Wat hier met een kunstmatig landschap is gedaan, is een bijzondere poging een nieuwe woonomgeving te creëren, oordeelt de jury.
Wel luistert de uitvoering van dit ontwerp heel nauw. De vormgeving van pieren en bebouwing dient organisch in het hele landschap te passen. Als dat niet met grote zorgvuldigheid wordt gedaan, ontstaat het risico dat te simpele oplossingen het totale idee om zeep helpen.
De basisinfrastructuur van deze oplossing is van wezenlijk belang. Hier is sprake van mogelijkheden voor vernieuwende technologie.

De TWEEDE PRIJS wijst de jury toe aan de inzending VERKAPTE VRIJHEID.
[Roelant ten Kate, Ad van der Stok uit Rotterdam. Studenten bouwkunde in Delft]
Van alle ideeën om op de erven van bestaande boerenbedrijven te wonen, wist deze inzending de jury het meest te charmeren. Vooral omdat het niet een min of meer uitgewerkte schets is van hoe zo?n cluster woningen er uit moet zien, maar echt een idee is.
?Boerderijkappen moeten het landschap blijven bepalen,? geeft de inzender als uitgangspunt. ?Op de schaal van het landschap worden slechts kappen geaccepteerd.?
Naarmate de bespreking van de talrijke inzendingen op het thema boerenerf vordert, groeit de waardering van de jury voor dit idee. Hier wordt geen poging gedaan nieuwe bebouwing in te passen in een traditioneel decor. Maar hier wordt wel uiterst zorgvuldig met de traditie omgesprongen.
De jury prijst met name de grondige analyse van de historie die de inzender heeft verricht, en de wijze waarop hij zijn idee heeft gedocumenteerd. De inzending wordt bovendien visueel heel helder genoemd.
De toepassing van de boerderijkap als basis voor het wonen, kan bovendien op elk Zeeuws eiland en Zeeuws-Vlaanderen op een aparte manier worden toegepast. De eilanden kennen elk hun eigen type kap. Door de maat en schaal van de gebouwen zijn er vele mogelijkheden voor het ontwerpen van diverse woningtypes.
Het simpele uitgangspunt helpt bovendien te voorkomen dat zich op de boerenerven vertruttingsverschijnselen voordoen die gauw op de loer liggen, zoals een simpele verkaveling van grote schuren in appartementen met een woekering van Veluxdakramen als gevolg.
In dit verband prees de jury de woordspeling die in het motto van de inzending verborgen ligt.

EERVOLLE VERMELDINGEN
Een BIJZONDERE EERVOLLE VERMELDING geeft de jury aan de inzending DORP OP ZEE.
[Ruimtelab, Jacques Vink uit Rotterdam, architect]
Hier is een nieuw dorp ontworpen in de in onbruik geraakte veerhaven van Perkpolder.
De jury vindt deze inzending attractief. Het is zeer toe te juichen dergelijke plekken te benutten, zodat je woningen kunt bouwen zonder het landschap aan te tasten.
Het plan is bovendien heel realistisch en fraai uitgewerkt. Alleen de kruisvormige toren bij de toegang tot het dorp kan de jury minder bekoren: moeten de bewoners leven in de schaduw van het kruis?
Toch geeft deze inzending aanleiding tot discussie. De provincie heeft een sterk gelijkend plan gereed voor bebouwing in de voormalige veerhaven van Perkpolder.
Vanwege zijn ruimtelijke kwaliteit beveelt de jury wel aan dat de inzender bij dit plan wordt betrokken.

Drie andere ideeën komen volgens de jury ook voor een EERVOLLE VERMELDING in aanmerking.
De eerste is de inzending ERFGOED.
[MADE architecten, L. Weeber, S. Buteling uit Rotterdam, architect ism student TU Delft]
Dit ontwerp van nieuwe woningen op een boerenerf, gecombineerd met waardevolle oude bebouwing, heeft volgens de jury duidelijk voordelen boven tal van andere voorstellen voor bebouwing van boerenerven.
Het is een architectonisch interessant prototype van een woning. ?Polderlofts,? omschrijft de inzender; ?gelijkvloerse woningen met een eenvoudige, schuurachtige constructie.?
Wel tekent de jury als bezwaar aan, dat je dit idee maar een enkele keer kunt uitvoeren. Aan het stedenbouwkundig ensemble is te weinig aandacht besteed.
De woningen springen er niettemin uit, omdat ze inpandige binnentuinen hebben. Het gemeenschappelijke en agrarische karakter van het boerenerf kan daardoor gehandhaafd blijven. Tuintjes met de onvermijdelijke schuttingen en anderssoortige verkaveling van de openbare ruimte blijven uit.

De volgende gaat naar de inzending DOORBOEREN.
[LAND, J. Willemsen, K Hauspy uit Middelburg, landschapsarchitecten]
Dit idee treft de jury vooral door zijn geheel afwijkende invalshoek. Het gaat daarin om veel meer dan louter de bouw van woningen in agrarisch landschap.
De inzender beoogt een ?scenario voor een cultuurlandschap? te ontwerpen. De traditionele landbouw in Zeeland ? aardappels, uien, bieten, tarwe ? is gebiedsvreemd, en deze inzending breekt een lans voor gebiedseigen waterteelt: mosselen, oesters, zeekraal, lamsoor.
De jury is geraakt door deze geheel eigen aanpak van de voorgelegde opdracht. Zij ziet in deze inzending een appèl aan boeren om de staalkaart aan diverse hoedanighedenvan hun bedrijf beter te onderzoeken.
Jammer vindt de jury het wel, dat het boeiende van deze inzending meer in het woord zit dan in het beeld.

De laatste eervolle vermelding is voor de inzending IN DE KLEI ? UIT DE KLEI!
[C. Wattel uit Delft, architect]
Een in alle opzichten verrassend idee. ?Verandering en flexibiliteit?, daarin zit volgens de inzender de kracht van Zeeland.
Vandaar het idee van de flexibele, verzinkbare woning. Is er niemand thuis? Dan is het huis in de klei verdwenen, het dak vormt één vlak met het omringende landschap, het land van rust en vrije vergezichten blijft behouden. En is er wel iemand thuis? Dan komt het huis omhoog uit de klei.
Een uitermate charmant ontwerp, vooral ook door de presentatie, vindt de jury: een huis dat je onzichtbaar kunt maken. De verbeelding van het idee is ook prima. Je krijgt zin om erop door te gaan denken.
Maar tegelijkertijd, vreest de jury, is de kans op realisatie niet al te groot.

NOMINATIES
Dan resteren nog drie ideeën die in elk geval zijn GENOMINEERD.
De eerste is de inzending ZEEUWSE HARTSLAG.
[Carmela Bogman, Ronald Bron uit Haarlem, ontwerper BNO, landschapsarchitect]
Het is een van de ideeën waarin de oplossing is gezocht in wonen in de dijken: ?Die vormen de hartslag van de provincie. Zonder dijken was Zeeland geen Zeeland.?
Het grote voordeel is dat hiermee het open landschap van Zeeland blijft behouden. Het ontwerp vindt de jury zonder meer interessant. Maar er zijn nog te veel zaken niet goed doordacht.
Dan roept de oplossing vooral vragen op. Hoe geef je de woningen een toegang? Waar laat je de auto? Zijn nutsvoorzieningen als elektriciteit en riolering gemakkelijk aan te sluiten? Waar plaats je de brievenbus?
Een idee, kortom, om nog verder op door te gaan.

De volgende is de inzending ZICHT OP ZEELAND.
[Michel Heesen, Thomas Gilet uit Delft, architecten]
De inzender kondigt het zelf al aan: een spectaculaire ingreep past in ?een provincie van landschappelijke ingrepen vol optimisme, ingrepen met lef?.
Dus geen ?nietszeggende nieuwbouwwijkjes in de polder?, maar stoere woningbouw in de bruggen en dammen. Het verhoogt het contrast en past in de Zeeuwse traditie.
Lef, inderdaad, dat is de jury met de inzender eens. Het idee van een oplossing die typisch aansluit bij de kracht van de Deltawerken, het wonen combineren met de infrastructuur, dat raakt de jury wel.
Niettemin is de jury niet geheel overtuigd. Een positief punt is wel dat ook deze inzending respect toont voor het bestaande landschap en probeert veranderingen te combineren met de veranderingen die de Deltawerken reeds hebben veroorzaakt.

Ten slotte de inzending LES DUNES.
[F. van der Molen uit Den Haag]
In de jury leeft een duidelijke voorkeur voor inzenders die het niet langer zoeken in de traditionele oplossingen, maar nieuwe plaatsen willen ontdekken voor woningen. Daarom is de keuze voor het bouwen in de duinen interessant.
?Doelstelling is het creëren van (veel) woonoppervlakte, zonder dat dit afbreuk doet aan de waardevolle landschappelijk inrichting van Zeeland,? aldus de inzender.
Toch bestaat binnen de jury wel enige aarzeling. Je zou zeker niet zomaar overal in de duinen moeten gaan bouwen.
De jury is bovendien niet zo te spreken over de uitwerking van het ontwerp. Het kan op allerlei locaties worden toegepast, aldus de inzender. De jury denkt dat dit plan een grote beheersing van de architect zal vergen om het wonen in de duinen te kunnen realiseren.